Cumhurbaşkanı Rumen Radev, 2 Ekim 2025’te kabul edilen ve Devlet Ulusal Güvenlik Ajansı (DANS) Başkanı’nın atanması ve görevden alınması yetkisinin yalnızca parlamentonun verilmesini öngören yasa değişikliklerini veto ederek, tasarıyı yeniden görüşülmek üzere meclise geri gönderdi.
Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamada, mevcut hukuk sisteminde Cumhurbaşkanı ile hükümet arasındaki yetki paylaşımının, adayların deneyim ve niteliklerinin objektif değerlendirilmesini sağlayan bir denge unsuru olduğu vurgulandı. Bu sistem, DANS başkanın atanma ve görevden alınma süreçlerinin siyasi değişimlerden etkilenmemesini garanti ediyor. 2 Ekim’de kabul edilen yasa değişikliği ise, bu garantileri zayıflatmakta ve sürecin siyasallaşmasına yol açma riski taşıyor.
Radev, 12 yıl önce benzer bir durumun yaşandığını hatırlattı. 14 Haziran 2013’te Meclis, söz konusu yetkiyi kullanarak DANS Başkanı olarak Delyan Peevski’yi seçmiş, ancak bu karar halkta geniş protestolara yol açmıştı. Birkaç gün sonra Meclis kararı iptal etmiş, 2015 başında ise Cumhurbaşkanı’nın, hükümetin önerisiyle başkan atama ve görevden alma yetkisi yeniden yürürlüğe konmuştu. Mevcut yasa değişikliği ise, meclisin ileride benzer bir şekilde hareket etmeyeceğine dair herhangi bir garanti sunmuyor.
Cumhurbaşkanı, tasarının savunucularının “DANS Başkanı’nın Meclis tarafından seçilmesi, istikrar, öngörülebilirlik ve kamu güveni sağlayacaktır” yönündeki iddiasını da eleştirdi. Son yıllardaki tecrübeler, Meclis’in üst düzey görevlerde ya uzun süre hareketsiz kaldığını ya da Anayasa ihlali yaptığını gösteriyor. Bu durum, yüksek devlet görevlerinde görev süresi ilkesini ciddi biçimde zedelemiş durumda.
Radev, DANS Başkanı’nın seçimi ve görevden alınması yetkisinin Meclis’e devredilmesinin, siyasi konjonktür değişiklikleri durumunda başkanın görevden alınmasına yol açma riskini artırdığını belirtti. Cumhurbaşkanı, bu nedenle değişikliklerin yasalaşmasının ülkenin güvenlik yapısında olumsuz etkiler yaratabileceği uyarısında bulundu.
